Vakkanjers toen en nu: Nick, Wessel en Cas van Lentiz Novilab op bezoek bij Festo

Pioneer winnaars van het afgelopen jaar, Wessel en Cas van vo-school Lentiz Novilab uit Naaldwijk, waren samen met hun docent Nick Govaart op bezoek bij Festo in Delft. Daar kregen zij een exclusieve rondleiding door het eXperience Centre van de internationale innovatieleider op het gebied van pneumatische en elektrische aandrijftechnologie. Jeffrey Boers zorgde ervoor dat de jongens van de ene verbazing in de andere vielen. We liepen mee en vroegen Nick en de jongens ook nog even wat ze van Vakkanjers vinden.  

Festo Q&A: ‘Why do we do this? Because we can’
Jeffrey Boers is zelf een Vakkanjer van het eerste uur. Twee decennia geleden werd dankzij Vakkanjers zijn interesse in technologie verder gevoed. Nu leidt hij de nieuwe generatie Vakkanjers rond door zijn ‘habitat’, waar technologische wonderen verricht worden.  Zichtbaar trots laat hij Wessel en Cas een grijparm zien die geïnspireerd is op de wervelkolom van een vis.  

Leren van de natuur
Festo focust elk jaar op een diersoort om te ontdekken welke slimme systemen deze dieren in miljoenen jaren evolutie hebben ontwikkeld die het bedrijf nu kan gebruiken om hun technologische toepassing te verbeteren. Zo valt er uit de sprong van een kangoeroe veel te leren over energieherstel en ook ontwikkelden ze een prototype vliegende vos (een grote vleermuis) om de vliegbewegingen te bestuderen. Jeffrey legt de jongens uit dat ze hierdoor veel leerden over 3D printen op textiel: ‘De vleugels zijn van super lichte stof gemaakt. Door een deel van de vleugels met harde elementen te printen, kan je spelen met de flexibiliteit van de stof. Waar de stof bedrukt is behoudt de stof z’n vorm en waar je wilt dat de vleugel flexibel is, print je niet.’ Veelal gaat het om mechanische zaken, maar in sommige prototypes zit ook wel degelijk intelligentie verweven: zoals vlinders die automatisch hun route plannen en coördineren en mieren die als groep problemen oplossen.  

Play time
Na de rondleiding langs robotarmen, 3D printers en een clean room (sorry, no entry) konden de jongens ook nog zelf aan de slag  in het eXPerience Centre. Met perslucht mochten ze proberen eieren in een eierdoos te deponeren. Het was even oefenen… maar daarna lukte het prima! Bij Festo is het elke woensdag play time. Engineers krijgen dan de ruimte om nieuwe ideeën te bedenken en uit te proberen. Zo is ooit ook de Escape Room ontstaan: een gave onderzeeër, waaruit je je weg moet zien te vinden door codes te kraken.  

Na de intensieve rondleiding bij Festo spraken we nog even met Nick en de jongens over Vakkanjers. Nick vertelt dat hij elk jaar enthousiaster is geworden over het lesprogramma: ‘Mijn leerlingen zeurden al een tijd aan mijn hoofd wanneer we nou beginnen, omdat het zo’n leuk thema is dit jaar: Ruimtemissie Aarde.’  

Wessel en Cas zijn met hun team afgelopen jaar eerste geworden in hun categorie met hun ontwerp van een Olympisch podium. ’Het is gewoon super leuk om te doen’, vertelt Wessel. ‘En we willen natuurlijk ook wel winnen. Daarvoor moesten we wel alle punten afstrepen die op het lijstje van de jury stonden.’  

Het team op de finale van Vakkanjers: Olympische Spirit

Zonder de meiden wordt het niks
Dat je daar ook meisjes bij nodig hebt, bleek met nadruk richting de presentatie. Nick: ‘De meiden hadden heel belangrijke toevoegingen bij de presentatie. Zonder hen hadden we het echt niet gered. Onze technische opleiding is heel breed. De meiden blijven hier nog wel een beetje achter, maar ik hoop dat meisjes gaan inzien dat dit werk juist heel goed bij hun past. Ze zijn bijvoorbeeld veel nauwkeuriger dan jongens en voegen ook andere inzichten toe.’ Dat was zeker het geval bij Vakkanjers: ‘Hun input zorgde voor een creatieve wending in het project,’ zegt Nick. ‘Waar de jongens vooral met de technische uitvoering bezig waren, brachten de meiden flair en inclusiviteit in het ontwerp, zoals de een creatieve manier om de bloemen uit te reiken bij een huldiging en het betrekken van de Paralympics. Zonder hun ideeën had het project iets essentieels gemist en waren we zeker geen eerste geworden.’ 

Leren en winnen
Hoewel winnen natuurlijk leuk is, benadrukt Nick dat het leerproces het belangrijkst is. ‘De leerlingen nemen de leiding en ontdekken zelf hoe ze problemen kunnen oplossen. Als docent geniet ik vooral van hun groei en het enthousiasme dat ontstaat. En dat de school dit jaar weer meedoet, daar ben ik ontzettend blij mee.’ Voor scholen die twijfelen of het iets voor hen is, heeft Nick een duidelijk advies: ‘Gewoon doen! Er verschillende niveaus, passend bij jouw klas. De leerlingen worden er zelfstandiger, creatiever en technischer van. En zeker met de finales is het een ervaring die ze niet snel zullen vergeten.” 

Nick en zijn leerlingen zijn al weer druk aan de slag met hun challenge van dit jaar waarbij ze een onderzoeksvoertuig moeten ontwerpen dat kan bijdragen aan het behoud van de aarde. Ze hebben er het volste vertrouwen in: ‘Komend jaar nemen we die beker gewoon wéér mee naar huis.‘